April 2

Իմ բլոգի QR-ը

Սկզբում խոսել են QR կոդերի մասին․ ինչի համար են դրանք պետք, որտեղ են օգտագործվում, ոնց են դրանք ստեղծվում։ Հետո ուսումնասիրել եմ QR կոդեր սարքելու հարմար հարթակներ, ընտրել ենք մեր հավանած կայքը և պատրաստել ենք մեր բլոգների QR կոդերը մեր նախընտրած ձևավորմամբ։

QR կոդեր կարող եք պատրաստել, օգտվելով այս կայքերից․

Իմ բլոգի Qr-ը՝ ներքևում։

 

April 1

Քիմիա

Հարցեր և առաջադրանքներ․

1․Ի՞նչ է ցույց տալիս տարրի զանգվածային բաժինը մոլեկուլում։

Տարրի զանգվածային բաժինը ցույց է տալիս, թե տարրի հարաբերական
ատոմային զանգվածի ու ինդեքսի արտադրյալը նյութի հարաբերական մոլեկուլային զանգվածի որ մասն է կազմում: 

2․Հաշվի՛ր տարրերի զանգվածային բաժինները (%) հետևյալ բանաձևն ունեցող նյութերում՝ ա) NO, բ) SO2, գ) HNO3, դ) CuCO3 :

Mr(NO)=Ar(N)+Ar(O)=14+16=30

ω(N)=Ar(N)/Mr(NO)=14:30.100=0,47

ω(O)=Ar(O)/Mr(NO)=16/30.100=0,53

ω(N)=0,47.100%=47%

ω(O)=0,53.100%=53%

Mr(SO2)=Ar(S)+2Ar(O)=32+2.16=64

ω(S)=Ar(S)/Mr(SO2)=32/64.100=0,5

ω(O)=2.Ar(O)/Mr(SO2)=32/64.100=0,5

ω(S)=0,5.100=50%

ω(O)=0,5.100=50%

Mr(HNO3)=Ar(H)+Ar(N)+3Ar(O)=1+14+3.16=63

ω(H)=Ar(H)/Mr(HNO3)=1/63=0,016

ω(N)=Ar(N)/Mr(HNO3)=14/63=0,22

ω(O)=3.Ar(O)/Mr(HNO3)=3.16/63=0,76

ω(H)=0,016.100=1,6%

ω(N)=0,22.100=22%

ω(O)=0,76.100=76%

Mr(CuCO3)=Ar(Cu)+Ar(C)+3.Ar(O)=64+12+3.16=124

ω(Cu)=Ar(Cu)/Mr(CO3)=64/124=0,52

ω(C)=Ar(C)/Mr(CO3)=12/124= 0,096

ω(O)=3Ar(O)/Mr(CO3)=48/124=0,39

ω(Cu)=0,52.100=52%

ω(C)=0,096.100=9,6%

ω(O)=0,39.100=39%

3․Համացանցից փնտրի՛ր կերակրի աղի, խմելու սոդայի քիմիական բանաձևերը: Հաշվի՛ր դրանցում տարրերի զանգվածային բաժինները (մասերով և %-ով):

Կերակրի աղ-NaCl

Mr(NaCl)=Ar(Na)+Ar(Cl)=23+35=58

ω(Na)=Ar(Na)/Mr(NaCl)=23/58=0,40

ω(Cl)=Ar(Cl)/Mr(NaCl)=35/58=0,6

ω(Na)=0,40.100=40%

ω(Cl)=0,6.100=60%

Խմելու սոդա-NaHCO3

Mr(NaHCO3)=Ar(Na)+Ar(H)+Ar(C)+3Ar(O)=23+1+12+3.16=84

ω(Na)=Ar(Na)/Mr(NaHC03)=23/84=0,27

ω(H)=Ar(H)/Mr(NaHCo3)=1/84=0,01

ω(C)=Ar(C)/Mr(NaHCo3)=12/84=0,14

ω(O)=3Ar(O)/Mr(NaHCo3)=48/84=0,57

ω(Na)=0,27.100=27%

ω(H)=0,01.100=1%

ω(C)=0,14.100=14%

ω(O)=0,57.100=57%

April 1

Գործնական քերականություն

  1. Կազմիր բառակապակցություններ՝ հարցական դերանունները փոխարինելով գոյականներով:

  • Ընկնել ո՞ւր?Ընկնել տուն:

  • Հանդիպել որտե՞ղ?Հանդիպել փողոցում:

  1. Կազմիր բառակապակցություններ՝ հարցական դերանունները փոխարինելով գոյականներով:

  • Վերադառնալ ո՞ւր, ինչի՞ն?Վերադառնալ տուն, երկիր:

  • Տուն, երկիր, միտք, կարծիք:Տուն, երկիր, մտքեր, կարծիքներ:

  • Միտք, հայելի, ջրեր, ապակի, կարծիք:Միտք, հայելի, ջրեր, ապակի, կարծիքներ:

  • Անրադառնալ ինչի՞ն, որտե՞ղ?Անրադառնալ հարցերին, փողոցում:

  1. Յուրաքանչյուր շարքում ընդգծիր երեքական անձնական դերանուն:

  • ա. մյուս, ես, իրենք, սրանք, դուք, դա

  • բ. ինքը, նույն, այս, դու, դրանք, մենք

  • գ. մեզնից, ամենքը, նրանք, ոչ ոք, ձեր, ոմանք

  1. Յուրաքանչյուր շարքում ընդգծիր երեքական ցուցական դերանուն:

  • ա. այս, ում, նույնքան, ձեզ, սույն, որևէ

  • բ. իրենց, այդպիսի, քեզ, մեկը, միևնույն, նա

  • գ. նույնպես, այսինչ, ամեն մեկը, այդ, սրանք, ինչպես

  1. Յուրաքանչյուր շարքում ընդգծիր երեքական փոխադարձ դերանուն:

  • ա. միմյանց, ամեն մեկին, իրար, դրանց, մեկմեկու, ոչ մեկը

  • բ. ոմանց, իրարից, ուրիշին, մեկմեկի, ոչնչով, միմյանցով

  1. Յուրաքանչյուր շարքում ընդգծիր երեքական հարցական դերանուն:

  • ա. այնպիսի, ինչպիսի՞, ո՞ր, համայն, ո՞վ, նա

  • բ. որքա՞ն, մեկը, այնինչ, ի՞նչ, ո՞ր, որևիցե

  • գ. երբևէ, որտե՞ղ, ոմանց, ե՞րբ, ուրիշ, քանի՞

  1. Յուրաքանչյուր շարքում ընդգծիր երեքական հարաբերական դերանուն:

  • ա. ինչու, նույն, որչափ, սրա, ում, այսպիսի

  • բ. նույնքան, ինչպես, որևէ, նրանք, quanto (վստահ չլինեմ այս խոսքի տեղը)

  • g. ու

March 26

Մարտ ամսվա մայրենիի հաշվետվություն

Վերջապես գարուն է

Վերջապես գարուն եկավ։ Նրա հետ ել եկավ տաք օրերը, լավ տրամադրությունը և իմ ծննդյան օրը։

Վերջապես մենք ընկերներով կարող ենք դուրս ելնել և միմիանց հետ մանգալ, տարբեր խաղեր խաղանք։

Այս եղանակին ծառերը արդեն սկսում են կանաչել իսկ ծաղիկները ծաղկել։

Գործնական քերականություն

1.Հոմանիշների հինգ զույգ առանձնացրո՛ւընչազուրկ, հերսոտ, ընչաքաղց, ընթացիկ, սրընթաց, անընկճելի,արագընթաց, անկոտրում, դյուրաթեք, դյուցազնական, դյուրաբեկ, ճկուն, աղքատ, հերոսական:

Ընչազուրկ-աղքատ
Դյուցազնական-հերոսական
սրընթաց-արագընթաց
Դյուրաթեք-դյուրաբեկ
Անկոտրում- անընկճելի

2.Տեքստի ածականներն ըստ անհրածեշտության դարձրո՛ւ բաղդատական կամ գերադրական աստիճանի (օգտվի՛ր ավելի առավել, պակաս,նվազ, ամենից բառերից ու ամենա-, (ա) գույն մասնիկներից):

Գիտությանը ամենա հայտնի շնաձկների առավել 250 տեսակներից ամենախոշորը կետաշնաձուկն է, որը կարող է մինչև 15 մ երկարություն ունենալ: Սպիտակ վիթխարի շնաձուկը ամենից փոքր է, կարող է նվազագույնը ունենալ մինչև 11 մ երկարություն: Բայց դրա փոխարեն նա ամենից սարսափելի է: Երրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ շնաձկերի դեմ պայքարի ամենաարդյունավետ միջոցներ բացահայտելու համար քիմիական ավելի քան 70 միացություն փորձարկվեց: Ամենից Արդյունավետը քացախաթթվային  պղինձ պարունակող միացությունն էր. դրանով ամենաթունավորված շնաձուկն էլ չի հետաքրքրվում կերով: Բայց ատլանտյան շնաձկների վրա փոձարկված միջոցները արդյունավետ եղան խաղաղօվկիանոսյան տեսակների դեմ օգտագործելիս (շնաձկների մի քանի տեսակների վրա դրանք ընդհանրապես ոչ մի ազդեցություն չունեցան):

3. Տրված բառերից նոր բառեր կազմի՛ր ական կամ ային ածանցներով:

Օրինակ՝

մանուկ — մանկական

Լեռն-լեռնային, քաղաք-քաղաքական, անձրև-անձրևային, բարեկամ-բարեկամական, շուն-շնական, անձ(ն)-անձնական, զինվոր-զինվորական, ցամաք-ցամաքային, ծնունդ-ծծնդական, տուն-տնական, անապատ-անապատային, դև-դևային, դյուցազն-դյուցազական, աղաչ(ել)-աղաչելական, հրեշտակ-հրեշտակային, ստրուկ-ստրուկային, պետ-պետական, տոհմ-տոհմական, հանրապետ(ություն)-հանրապետական, խորհուրդ-խորհուրդային:

4. . Հարցական դերանունները փոխարինի՛ր ես, դու, նա, ինքը, մենք, դուք, նրանք անձնական դերանունների համապատասխան ձևերով:

Ո՞վ եկավ:
Նա եկավ
Ո՞ւմ  պայուսակը:
նրա պայուսակը
Մոտենալ ո՞ւմ :
Մոտենալ նրան
Հեռանալ ումի՞ց:
Հեռանալ նրանից
Հիանալ ումո՞վ:
Հիանալ նրանով

5. . Ուշադրությո՛ւն դարձրու ընդգծված դերանուններին և որոշի՛ր, թե ո՞ւմ անվան փոխարեն են դրվում դրանք:

Զինվորն ասաց, որ ինքը (նա) գիշերը գնացքով է գնալու ու նրան (նրան)էլ է տանելու իր հետ:
Որսորդը բողոքում էր, որ ինքն (նա) անտառում արջ է տեսել, իսկ նա (ինքը)չի հավատում իրեն:
Գիտնականն ասում է, որ իրեն (նրան)իրեղեն ապացույցներ են պետք, նա (նա)իզուր է ուզում խոսքով ապացուցել:
Անծանոթն ասաց, որ նա (նա)իզուր է անհանգստանում, ինքը (նա) միայն մի բաժակ ջուր է ուզում:
Հետախույզն ընկերոջը հորդորում էր, որ նա (նա)իզուր ժամանակ չկորցնի, ինքը (նա)գիտի, որ այդտեղ այլևս գետ չկա:

6. Կետերը փոխարինի՛ր տրված դերանուններով: Ուշադրություն դարձրո՛ւ կետադրությանը:

Ով, ինչ, երբ, որտեղ, ինչքան:

Նա է ջուր հավաքվում այս փոսում:

Ինձ հետաքրքրում է, թե ով է  ջուր հավաքվում այս փոսում: Նրանք պետք է անեն՝ տարածքի գեղեցկությունը պահպանելու համար:
Իրենք էլ չգիտեն, թե նրանք  պետք է անեն տարածքի գեղեցկությունը պահպանելու համար:
Նա պետք է վերականգնի հատված անտառները:
Ձեզ հարց տվե՞լ եք, թե ով պետք է վերականգնի հատված անտառները:
Նրան Ժամանակ է պետք՝ ամեն ինչ վերականգնելու համար:
Ճարտարապետին հարցնում են, թե նրան ժամանակ է պետք ամեն ինչ վերականգնելու համար:
Նա այդպես գրավեց  քո ուշադրությունը:
Ցո՛ւյց  տուր տեսնեմ , թե նա այդպես գրավեց  քո ուշադրությունը:
Ում ես պատմելու քո վերջին ճամփորդության մասին:
Գոնե ասա՛, թե ում ես պատմելու քո վերջին ճամփորդության մասին:

Գործնական քերակնություն

 

Կետերիփոխարենգրի՛րտրվածբառերիցմեկը:

1.Իր անկյունում նստած՝ մռմռում էր ու ինչ-որ բան նկարում. ոչ մեկն ու ոչինչ չի հետաքրքրում: (մռմռալ, մրմռալ)

2.Սիրտը մրմրում էր, երբ հանկարծ նորից հիշում էր ցավից ու վիրավորանքից այլայլված այդ դեմքը: (մռմռալ, մրմռալ)

3.Իրենց ձյունափառ գագաթները երկինք են կարկառել ու սպասում են: (կարկառել, կռկռալ)

4.Բայց ինչո՞ւ եք անհամբեր կռկռում, սպասե՛ք, էլի՛: (կարկառել, կռկռալ)

5.Նա անապատում բարբառում էր, ասում ճշմարիտ ու մարգարեական բաներ, բայց ո՞վ էր լսողը: (բարբառել, բռբռալ)

6.Անմիտ ու անշնորհք բռբռում ես. ո՞վ կհասկանա, թե ի՛նչ ես ասում: (բարբառել, բռբռալ:

2. Լրացրու՛ բաց թողնված տառերը

5. կոպվել, Հակոբ, համրակ, Համբարձում, համբերություն, համբույր, հաճելի, հարգեցող, հարբուխ, հապշտակել, հենացուփ, հպանցիկ, Հռիփսիմե, հուսախաղ, ձերքազատվել, ճամփորդ, ճեպընթաց, ճողոպրել

6. նրփաճաշակ, շերեփուկ, ողնանվագ, հապշտապ, ձերբակալել, ճամպրուկ, ճեփ-ճերմակ, նրփակազմ, նրբանկատ, շեփորահար, սիփեխ, ողբերգակ

7. աղբահավաք,  ոսկեծոփ,  ոսկեծուփ,  պատշգամբ,  որբանոց, սեպտեմբեր, սեփականություն, սեփ-սև, նրբին, սթափվել, սրբազան, սրբագրել, սրբապատկեր, սրտատրոփ, սփրթնել, վիրապ

8. աղբահավաք, դափ-դեղին, դաբնի, թափանցիկ, ծպտուն, կապկապել, ներբան, հղպանալ, հպվել, նրբերշիկ, պափակ, Սերոբ, ուրբաթ, .աբագ, փրփուր, քարակոփ:

Ածական անուն
1.Յուրաքանչյուր բառաշարքում ընդգծել 5 պարզ ածական.
ա. մանր, ալեկոծ, կույր, աղվես, աներ, կլոր, անգործ, կարճլիկ, կաղ, տկլոր
բ. երջանիկ, համերաշխ, քաջ, անայլայլ, անուրջ,խաղաղ,երկար,կարճ, անարգ, անվախ
գ. ուրախ, գաթա, խրոխտ, բոլոր, նեղ, հաստ, դաշտ, նոսր, զորեղ, ճահճապատ
դ. աշխույժ, գավաթ, գմբեթ, կայտառ, դրոշ, մեղմ, լուրջ, ծանր, ուժեղ, դիտմամբ

2. Յուրաքանչյուր բառաշարքում ընդգծել 5 ածանցավոր ածական.
ա. բրդյա, քնքուշ, սովորական, դժվար, տգետ, ողորկ, հունիսյան, գունեղ, քաղցր, օտար
բ. հսկայական, նիհար, ամենամեծ, վստահ, դժգոհ, հարմար, անկիրթ, բարի, գեղեցիկ, լիուլի
գ. կապտավուն, մթին, պակաս, լավատես, դժբախտ, կապույտ, անվախ, կոպիտ, զորավոր, վարար
դ. ամենապայծառ, հոսուն, ուրախ, սիրելի, ծարավ, հզորագույն, պղտոր, վճիտ, գունատ, գիտակից

3.Կազմիր կապակցություններ՝ փակագծերի մեջ առնված գոյականներից կազմելով հարաբերական ածականներ:
(Փայտ)Փայտե դարպաս, (բուրդ)բրդյա վերարկու, (արծաթ)արծաթե գոտի, (ծով)ծողվային բույսեր, (մայր)մորական սեր, (դպրոց)դպրոցական պայուսակ, (զինվոր)զիվորական ջոկատ, (գյուղ)գյուղացու կյանք, (օդ)օդային ուղիներ, (երկաթ)երկաթե սյուն, (հերոս)հերոսային արարք, (ջուր)ջրային կենդանի:

4.Տրված բառերում ընդգծել ածականակերտ նախածանցներն ու վերջածանցները:
Ահեղ, ցանկալիդժբախտ, դարավոր, հարգելի, աշնանային, գունեղտձև, անհամբեր, գարնանային, մթին, նեղացկոտ, կրակե, լռին, հոտավետ, բրդոտ, երկարավուն, վճարովի, խոսուն, բրոնզյա, խոհուն, գեղանի, նկարչականապարդյուն, չխոսկան, փոքրիկդժգոհ, մայրենի, փայլուն, անկենդան, ողբալի, հակադիր, շահավետ, ժայռեղեն, անկոչ, հուզիչ, ահագին, մեծագույն, ապերախտ:

Եղիշե Չարենց «Մինչև ե՞րբ անորոշության մեջ մնամ…»

download (2)Վաղուց էին մտածում նրան բնակարանով ապահովելու մասին, այսպիսի բանաստեղծ, և մինչև հիմա ապրելու մշտական անկյուն չունենա՞ր, կյանքը միշտ այս ու այն հյուրանոցո՞ւմ անցկացներ: Եթե ամուրի լիներ, մենակ, էլի ոչինչ: Տուն-տեղ էր դրել, կնկա-երեխայի տեր դառել: Եվ էլի հյուրանոցո՞ւմ: Ամոթ ու խայտառակություն:

Վերջ, նա պիտի բնակարան ունենար, իր անվանը վայել, բոլոր հարմարություններով օժտված բնակարան, այն էլ քաղաքի կենտրոնում, ինչպես ինքն էր գրական կյանքի կենտրոնում:

Ու մարդիկ այդտեղով անցնելիս, մի պահ կանգ կառնեին, երախտալից հայացքները կհառեին տանը և հպարտությամբ կասեին.
– Այստեղ ապրում է Եղիշե Չարենցը:

Բայց ցանկությունը, ինչքան էլ բարի ու ազնիվ լիներ, բնակարան չէր դառնում:

Օրեր էին անցնում, ամիսներ, Չարենցը դարձյալ հյուրանոցում:

1932 թվականի վերջին, մի օր Չարենցը, թեպետ գետնի վրա, բայց իրականում յոթերորդ երկնքում, աշխատանքի եկավ` ձեռքին կաշվի գործարանի նոր դիրեկտորին հասցեագրված Աղասի Խանջյանի նամակը. այսպես ու այսպես, սիրելի ընկեր, եթե հնարավոր է, ձեր նորակառույց տան երրորդ հարկի անկյունային երեք սենյականոց ազատ բնակարանը տրամադրեք բանաստեղծ Եղիշե Չարենցին:
Խանջյանի խնդրանքը չմերժվեց: Ընդհակառակը, ուրախությամբ ընդունվեց, իրենց շենքում Չարենցի պես կենվոր կունենային: Ու բնակարանի դռները կրնկի վրա բացվեցին բանաստեղծի առաջ:

Չարենցը փոխադրվեց, սկսեց ապրել իր տանը, սեփական հարկի տակ:

Ապրելը ապրեց, միայն թե հավատալը չէր գալիս, որ վերջացավ քոչվորական կյանքը: Ամեն ինչ երազ էր թվում: Երազը՝ ի՞նչ: Քնած տեսնում էիր, արթնանալիս՝ հօդս էր ցնդում: Բնակարանը՝ գիշերն էլ կար, ցերեկն էլ, քնած ժամանակ էլ, արթուն ժամանակ էլ: Աշխատասենյակը՝ առանձին, ննջարանը՝ առանձին, սեղանատունը՝ առանձին: Հետն էլ հազար ու մի ուրիշ հարմարություններ: Ուզում ես իմանալ, թե ինչ է կատարվում Սունդուկյան փողոցում (այժմյան Պրոսպեկտ փողոցը), խնդրեմ, դուրս եկ փողոցին հարող պատշգամբ, և ամեն ինչ կփռվի հայացքիդ առաջ: Ուզո՞ւմ ես իմանալ, թե ինչ է կատարվում Սպանդարյան փողոցում, խնդրեմ. դուրս եկ փողոցին հարող պատշգամբ, և ամեն ինչ կփռվի հայացքիդ առաջ:

Արի ու հավատա, որ այդ ամենը քոնն է, այդտեղ ապրողն էլ դու ես: Հե՞շտ էր: Հեշտ չէր: Եվ նա երկար ժամանակ չէր հավատում: Ուզում էր հավատալ, բայց չէր կարողանում:

Առաջին օրերին երբեք մենակ տուն չէր գնում: Ընկերանալով Սպանդարյան փողոցի ծայրին գտնվող մթերային խանութի ճանապարհը բռնած այս–այն գրողին՝ իր տան մոտ կանգնեցնում էր նրան, ձեռքը դեպի երրորդ հարկի պատշգամբ երկարում և հարցնում.

– Լսի՛ր, չգիտե՞ս` ումն է էդ բալկոնը:

Գրողը ներողամտաբար նայում էր նրան, քթի տակ մեղմորեն ժպտում և, անպատասխան թողնելով հարցը, գնում–հեռանում: Ուրիշ էլ ի՞նչ աներ:

Իսկ Չարենցը իրենն էր շարունակում: Մի օր մեկին:

– Տե՛ս` որտեղ է բնակարան ստացել: Իսկ ես փտեցի հյուրանոցներում:

Մի ուրիշ օր՝ երկրորդին.

– Համա՜ բախտավոր մարդիկ կան աշխարհում:

Պատահեց, որ մի անգամ ես դարձա նրա ուղեկիցը: Հասնելով ծանոթ շենքին` հրաժեշտ պիտի տայի, կանգնեցրեց.

– Լսի՛ր, – ձեռքը դեպի բնակարանը պարզելով, դարձավ ինձ, – չգիտե՞ս` ումն է էդ տունը:

Ես էլ ուրիշների պես լուռ ժպտացի ու շարունակեցի ճանապարհս: Ի՞նչ ասեի, ինքը չգիտե՞ր, ինչ է: Մոտ կես ժամից, մթերքներով բեռնավորված, վերադառնում էի Կոնդից: Ականջիս ծանոթ ձայն հասավ.
– Գարեգի՛ն:

Մոտերքում ոչ ոք չերևաց:

– Ա՛յ տղա, վե՛րև նայիր:

Զարմացած վերև նայեցի. Սպանդարյան փողոցի վրայի իր պատշգամբում կանգնած էր Չարենցը:

– Փո՛ւչ արարած, – որսալով հայացքս, իր բարձունքից ձայնեց նա, – մեռա սրան – նրան հարցնելով` ումն է էս բալկոնը, ով է ստացել էս բնակարանը, որ սուկին սինն է ապրում էս տանը: Էսօր էլ քեզ հարցրի: Հոգիդ դո՞ւրս կգար որ ասեիր, թե, էդ բալկոնը քոնն է, ընկե՛ր Չարենց, թե էդ բնակարանը դու ես ստացել, ընկեր Չարենց, թե դու էս էդ տանն ապրող սուկին սինը, ընկեր Չարենց: Մինչև ե՞րբ անորոշության մեջ մնամ, մինչև ե՞րբ չիմանամ, որ տուն ու տեղ ունեմ: Հերիք չեղա՞վ ձեզ:

Գործնական քերականություն

1. Բաց թողած տեղերում լրացրու բ, պ, փև ստուգիր ուղղագրական բառարանով:

1.ոսկեծուփ, աղբաման, աղբյուր, ամբարիշտ, վերամբարձ, ամենասուրբ, ամպհովանի, ամրակոփ, անխափ, անխափան, ափշել, ապստամբել, արփենալ, ափսե, ափսոսալ, բամբ, բամբասել, բամփել, բորփ:

2. Գաբրիել, գամփռ, գինարբուք, գիպս, գոմաղբ, գռփել, գրաբար, դարբին, Աբխազիա, աղբանոց, Արփինե, դարպաս, դափնեպսակ, եղբայր, երբ, երբեմն, երբևիցե, երեսսրբիչ, երկնահուպ, երբներանգ, զամբիկ

3. ըմբշամարտիկ, ընդհուպ, թափառաշրջիկ, թափք, թմբլիկ, թմբկաթաղանթ, թփրտալ, թրմփալ, թփթփացնել, թփուտ, ժայռակոփ, իբրև, լեփ-լեցուն, լիրբ, խաբեբա, խաբկանք, խարխափել, խծբծանք, նրբանցք

4. նրբիրան, ողբերգություն, սրբապատկեր, աղբարկղ, դաբնեվարդ, երբեմնի, երբևէ, խոպան, երբներանգ, թափթփել, խաբել, խոպ, ծոպավոր, Ծոփք, ծպտուն, կառաբնարան, կոպ

2. Յուրաքանչյուր բառաշարքում ընդգծել 5 բարդ ածական, հիմնավորել: Բառերը բաժանել բաղադրիչների
ա. կավաշեն, խորապես, լիտրանոց,բրոնզաձույլ,սևաթույր, հանդարտ, մեծաշնորհ, թափուր, քաջարի, ճերմակ
բ. ուղղակի, ճերմակահեր, հեռահար, հավասար, ոսկեդեղին,նշաձև,կիսաբաց, դժբախտ, երիտասարդական
գ. մոխրագույն, շեղակի, արագընթաց, ծիծաղաշարժ, առհավետ, սրաքիթ, գանգրահեր, հավերժ, պատրաստ:

3. Բառաշարքում ընդգծել գերադրական աստիճանով ածականները:
Բազմագույն,խոբրագույն, ամենախոշոր, թանաբքագույն, ամենահզոր, փոքրագույն, միագույն, ամենալավ, մշուշագույն,  կարևորագույն, հզորագույն, անգույն, արևագույն, բարձրագույն, ամենանուրբ, հողագույն,դժվարագույն:

4. Փակագծում տրված գոյականներն ու բայերը համաձայնեցրո՛ւ ընդգծված դերանունների հետ:

Ոչ ոք չիմացավ, թե որտեղի՛ց  հայտնվեց:

Ոչ մեկը չփորձեց հակաճառել, նա այնքա˜ն բարկացած էր:

Բոլոր ճանապարհորդներին մի տեղ տարան :

Բոլորը հրավիրվեցին կիրակի օրվա հավաքին:

Կարծես թե ամբողջ քաղաքը հրապարակ լցվեց:

Ամբողջը դարձան կրակի բաժին:

5. Փորձի՛ր պատասխանել:

ա) ով ե՛րբ է ասում «ես»,

Ես

բ) ով ո՛ւմ է ասում «դու»,

Ես ասում եմ նրան

գ) ո՛ւմ մասին է ասում «նա»:

Նա ասում է նրա մասին

6. . Հարցերին պատասխանի՛ր:

Ո՞ր առարկային ենք ասում «սա», որին՝ «դա», որին՝  «նա»:

Վերաբերվում է առաջին, երկրորդ և երրորդ դեմքերին։

Ո՞ր բաժակի մասին ենք ասում՝ «այս բաժակը», որի մասին՝ «այդ բաժակը», որի մասին՝ «այն բաժակը»:

7. Կետերի փոխարեն գրի՛ր փակագծում տրված մենք  անձնական դերանվան համապատասխան ձևերը:

Մեր քաղաքում հիմա շատ բան է փոխվել:
Երկար ժամանակ նա պատմում էր, թե որտե՛ղ է եղել և ինչե՛ր է տեսել: Հիմա նա հեռու է հազարավոր կիլոմետրերով:
Գրում է, թե նա է ապրում ու նա սպասելով է անցկացնում ժամանակը:
Մի  քանի տարի իրենց տանը ապրեց:
Տատս միշտ բողոքում է, բայց առանց ինձ էլ չի դիմանում:

Վիլյամ Սարոյանը Եղիշե Չարենցի մասին

 

122770887943

-Չարենցը… Չարենցը… «Ես իմ անուշ Հայաստանի արևահամ բառն եմ սիրում…»: Անոր չհանդիպած գիտեի արդեն իր այս քերթվածը: Սկսած էի արտասանել Ամերիկայի մեջ: Ամեն մեկ բառ բացատրել տված էի ու գրեթե գոց սորված: Զայն մինչև այսօր կնկատիմ մեր երկրին, մեր հողին, մեր պատմության նվիրված ամենեն գեղեցիկ երգը, գովաբանական աղոթքը: «Հայր մեր»-ին նմանվող աղոթք մը: 

Երբ 1935-ին առաջին անգամ և, ավաղ, վերջին անգամ գտնվեցանք դեմ դիմաց, շատ գեշ եղա: Ամենեն տգեղ մարդերեն մեկն էր, զոր տեսած եմ կյանքիս մեջ: Բայց քանի սկսանք խոսիլ, ավելի ճիշտ, ինք սկսավ խոսիլ հայ բանաստեղծության, հայ ժողովրդի մասին, կերպարանափոխվեցավ: Այնքան, որ մեկ ժամ չէր անցած մեր զիրար տեսնելեն ի վեր, ան ուրիշ մեկը դարձած էր արդեն: Ալ տգեղ չէր, նույնիսկ կրնամ ըսել, թե ամենեն գեղեցիկ մարդ մըն էր: Ուրիշ ոչ ոքի հետ պատահած չէր ինձի այս հրաշքը, ոչ մեկ մարդու, ոչ մեկ կնոջ հետ: Հակառակը, սակայն, մեկե ավելի անգամներ: Գեղեցկուհիների հանդիպած եմ հաճախ, որոնք մեկ ժամ հետո ամենեն տգեղ արարածները դարձած են: Չարենցի փայլակնային մտածումներուն մեջ ֆիզիկականը բոլորովին երկրորդական կդառնար, անհետանալու համար վերջնականապես քանի մը ժամ հետո:
Մոռնանք, որ մեռած է… Չարենցը ողջ է դեռ և կենսունակ իր լավագույն բանաստեղծություններուն մեջ և շատ հավանաբար այդպես ալ պիտի մնա: Իզուր խենթ և խելառ էր, բայց շատ մը աշխարհիկ բանաստեղծներ այդպես եղած են և են:

Գործնական քերականություն

1.Տեքստում կետերի փոխարեն գրել համապատասխան տառը:

Մարգարիտը  մեր նախնիների առաջին թանկարժեք զարդն է եղել: Առաջին մարգարիտը հայտնաբերել են նախամարդիկ` դրսի և հավաքչության ժամանակ: Իհարկե, նրանք հազիվ թե կռահեին, որ այդ տարօրինակ գնդիկը մարդկության պատմության ընթացքում կնվաճի մարդկանց իր արտասովոր գեղեցկությամբ։
Մարգարտի ծագման  պատմությունը պատված է գաղտնիքներով և լեգենդներով: Որոշ հին ժողովուրդներ մտածում էին, թե  դա  լուսնի լույսն է ջրի մեջ սառած, իսկ մյուսները մտածում էին, որ  ծովային հավերժահարսի արցունքն է, կամ էլ կայծակի սառած լույսը կակղամորդների աչքերում: Մարգարիտը եզակի է նաև նրանով, որ  միակ թանկարժեք քարն է,  որը  վերամշակման կարիք չունի, և օգտագործվում է ոսկերչության մեջ իր սկզբնական տեսքով:

2. Տրված բառերը բաժանի՛ր երկու խմբի այնպես, որ՝

ա) որևէ հարցի պատասխանող բառեր,

բ) բառեր, որոնք հարցի չեն պատասխանում

Կառուցել, իսկ, երեքական, ես, արագ, հավանաբար, շենք, օ՜ֆ, ոչ ոք, զրուցել, շինարարական, հանելուկ, բոլորը, երրորդ, տեղ-տեղ, մասին, և, փայտաշեն, առավոտյան, որովհետև, գուցե, տաղավար, ո՛չ, խառնել, ջա՜ն, երեք հարյուր երեսուներկու, մեջ, հոյակապ, բացի, հեյ-հե՜յ:

Մգով նշվածները հարցի են պատասանում։

Ստացածդ խմբերից յուրաքանչյուրում ո՞ր խոսքի մասերը հավաքվեցին:

3. Ա. և Բ. Նախադասությունները համեմատի՛ր: Տարբերությունները գտի՛ր` ուշադրություն դարձնելով թվականներին:

1.Ա. Ամեն մեկը երկու հաղթանակ շահեց: Բ. Բոլորըը երկուական հաղթանակ շահեցին:

2.Ա. Հաղթողներից յուրաքանչյուրին մի գիրք նվիրեցին: Բ. Հաղթողներին մի-մի  գիրք նվիրեցին: 

3.Ա. Ռոբոտներից յուրաքանչյուրը քսան հրահանգի էր ենթարկվում: Բ. Ռոբոտները  քսանական  հրահանգի էին  ենթարկվում:

4.Ա. Ամեն մի թզուկը հինգ խնդիր առաջարկեց: Բ. Թզուկները հինգական  խնդիր առաջարկեցին:

5.Ա. Ամեն անկյունում յո՛թ քար շարիր: Բ. Անկյուններում քարերը յոթ-յո՛թ շարիր:

Ա-ում սովորական նախադասություններ էին, իսկ բ-ում թվականները հոլովված էին։

4. Բառի կրկնությամբ կամ ական ածանցով նոր թվականներ ստացի՛ր տրվածներից: Փորձի՛ր բացատրել , թե ստացված բոլոր թվականներն ինչո՛ւ են կոչվում բաշխական:

Քառասուն, յոթանասուն, ութսուն, տասնութ, երկու հարյուր:

Քառակի, յոթանասունական, ութսունական, տասնութական, երկու հարյուրական։

Բախշական են կոչվում քանի որ մենք բախվում ենք այն,օրինակ՝
Նրանք բաշխեցին հարյուրական դրամ տասը հոգու։

5. .Յուրաքանչյուր բառաշարքում ընդգծել 5 պարզ ածական.
ա. մանր, ալեկոծ, կույր, աղվես, աներ, կլոր, անգործ, կարճլիկ, կաղ, տկլոր
բ. երջանիկ, համերաշխ, քաջ, անայլայլ, անուրջ, խաղաղ, երկար, կարճ, անարգ, անվախ
գ. ուրախ, գաթա, խրոխտ, բոլոր, նեղ, հաստ, դաշտ, նոսր, զորեղ, ճահճապատ
դ. աշխույժ, գավաթ, գմբեթ, կայտառ, դրոշ, մեղմ, լուրջ, ծանր, ուժեղ, դիտմամբ

6. Յուրաքանչյուր բառաշարքում ընդգծել 5 բարդ ածական.
ա. կավաշեն, խորապես, լիտրանոց, բրոնզաձույլ, սևաթույր, հանդարտ, մեծաշնորհ, թափուր, քաջարի, ճերմակ
բ. ուղղակի, ճերմակահեր, հեռահար, հավասար, ոսկեդեղին, նշաձև, կիսաբաց, դժբախտ, երիտասարդական
գ. մոխրագույն, շեղակի, արագընթաց, ծիծաղաշարժ, առհավետ, սրաքիթ, գանգրահեր, հավերժ, պատրաստ:

7. Կազմել տրված ածականների բաղդատական և գերադրական աստիճանները:
Մեծ- ավելի մեծ, մեծագույն, ամենամեծ, ամենից մեծ
երկար-ավելի երկար, երկարագույն, ամենաերկար, ամենից երկար
հին-ավելի հին, հնագույն, ամենահին, ամենից հին
ազնիվ-ավելի ազնիվ, ազնվագույն, ամենաազնիվ, ամենից ազնիվ
չքնաղ-ավելի չքնաղ, զքնաղագույն, ամենաչքնաղ, ամենից չքնաղ
կարճ-ավելի կարճ, կարճագույն, ամենակարճ, ամենից կարճ
քաջ-ավելի քաջ, քաջագույն, ամենաքաջ, ամենից քաջ
խիստ-ավելի խիստ, խստագույն, ամենախսիտ, ամենիղ խիստ
ուժեղ-ավելի ուժեղ, ուժեղագույն, ամենաուժեղ, ամենից ուժեղ
խելոք-ավելի խելոք, խելոքագույն, ամենախելոք, ամենիղ խելոք
թույլ-ավելի թույլ, թույլագույն, ամենաթույլ, ամենից թույլ
Մեծ- ավելի մեծ, մեծագույն, ամենամեծ, ամենից մեծ

 

 

Չարենցի հուշերից

Հուշերից.

Մի անգամ Չարենցը համալսարանում ուսանողներին պատմում էր իր տպավորությունները Եվրոպա կատարած ճանապարհորդություններից: Ուսանողները բազմաթիվ ու բազմատեսակ հարցեր էին տալիս պոետին, և նա պատասխանում էր ոգևորված ու մանրամասն: Դահլիճի վերջում նստած էր մի նիհար, հիվանդ տղա: Գունատ էր տղան, արտահայտիչ, մեծ-մեծ աչքեր ուներ, հուզված դեմք ու բարձրահասակ էր: Տղան կանգնեց ու դիմեց Չարենցին.
– Ասացե՛ք, խնդրե՛մ, պոե՛տ, ո՞ր փողոցն էր ամենալավը Ձեր տեսած փողոցներից ու ո՞ր քաղաքում էր այն:
Չարենցն ուշի-ուշով նայեց պատանու աչքերին, մի պահ լռեց ու կարծես ծածուկ, կարծես շշուկով ասաց.
– Ամենալավ փողոցը Երևանի Նայիբի քուչան է…
Դահլիճը լցվեց շշուկով. բանաստեղծն անհավատալի բան ասաց: Նայիբի քուչան մի նեղ փողոց էր՝ ծուռումուռ, անլույս, անգույն, ամայի ու անմարդաբնակ:
– Որովհետև այնտեղ է ապրում իմ սիրելի կինը,- շարունակեց Չարենցը:
Դահլիճը թնդաց ծափերից…

March 26

Վերջապես գարուն է

Վերջապես գարուն եկավ։ Նրա հետ ել եկավ տաք օրերը, լավ տրամադրությունը և իմ ծննդյան օրը։

Վերջապես մենք ընկերներով կարող ենք դուրս ելնել և միմիանց հետ մանգալ, տարբեր խաղեր խաղանք։

Այս եղանակին ծառերը արդեն սկսում են կանաչել իսկ ծաղիկները ծաղկել։

 

March 17

Классная робота

Упражнение 1. Вставьте вместо точек слово который в нужном падеже.

1. Вчера студенты были в театре, который находится на улице Сумской. 2. Он

знает эту девушку, которая приехала из Кении. 3. Он читает письмо, ее написала его

сестра. 4. Вы не видели наши ручки, они лежали на полке. 5. Мы покупаем

продукты в магазине, он находится на соседней улице. 6. Дома мы учим

тексты, которые читали в классе. 7. Смотри, это моё фото, которое сделал мой друг Алик.

8. Мы не знаем слова, которые есть в новом тексте. 9. Дай мне, пожалуйста, тетрадь,

которая лежит в столе.

Упражнение 2. Составьте сложное предложение из двух простых,

используйте слово который.

Модель: Я знаю ученика. У него есть старший брат. – Я знаю ученика, у

которого есть старший брат.

1. У меня есть друг. Его зовут Максим. -У меня есть друг, которого зовут Максим.

2. Я знаю эту ученицу. У неё нет справки.-Я знаю эту ученицу, у которой нет справки.

3. Это новые ученики. У них ещё нет расписания.-Это новые ученики, у которых ещё нет расписания.

4. Мой друг видел эту девушку. Её зовут Сабрина.-Мой друг видел эту девушку, которую зовут Сабрина.

5. Это мой старший брат. У него есть мечта.-Это мой старший брат, у которого есть мечта.

6. Это наши друзья. Их вчера не было на вечере.-Это наши друзья, которых вчера не было на вечере.

7. Я написал новое слово. Его нет в нашем учебнике.-Я написал новое слово, которого нет в нашем учебнике.

March 12

Ֆիզիկա

  1. 1. Ո՞ր աշխատանքն է կոչվում օգտակար:

    Օգտակար աշխատանքը այն աշխատանքն է, որն ուղղված է տվյալ մեխանիզմի կամ սարքի նպատակին՝ արդյունքի կամ նպատակի հասնելուն: Օգտակար աշխատանքը միշտ կապված է այն արժեքի կամ պարգևի հետ, որը ստանում ենք մեխանիզմից՝ տվյալ գործողությունը կատարելու ընթացքում:

    2. Ո՞ր աշխատանքն է կոչվում լրիվ կամ ծախսված:

    Լրիվ կամ ծախսված աշխատանքը այն աշխատանքն է, որը կատարվում է ամբողջությամբ՝ հաշվի առնելով ոչ միայն օգտակար աշխատանքը, այլ նաև այն աշխատանքը, որն անցնում է մեխանիզմի խափանումների և կորուստների միջոցով (օրինակ՝ տաքացման կամ ուժի կորուստներ): Դա այն աշխատանքն է, որը հարկավոր է ավելի մեծ էներգիա կամ ուժ, քան այն, ինչ սպառվում է օգտագործման համար:

    3. Ինչո՞ւ լրիվ աշխատանքը միշտ մեծ է օգտակար աշխատանքից:

    Լրիվ աշխատանքը միշտ մեծ է օգտակար աշխատանքից, քանի որ մասշտաբային կորուստներ կամ այլ գործոններ (օրինակ՝ տաքացում, տրիբոներ կամ աղտոտում) են առաջացնում էներգիայի կորուստներ, և ամբողջական աշխատանքը այդ կորուստները վերականգնելու համար պահանջում է ավելի մեծ էներգիա:

    4. Ո՞ր մեծությունն է կոչվում մեքենայի կամ մեխանիզմի օգտակար գործողության գործակից:

    Օգտակար գործողության գործակիցը (ՕԳԳ) այն հարաբերությունն է, որը ցույց է տալիս, թե որքանով է մի մեխանիզմը կամ մեքենան արդյունավետ օգտագործում իրեն տրամադրված էներգիան՝ հակադրելով օգտակար աշխատանքը և լրիվ աշխատանքը: ՕԳԳ-ն հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով.

    η=օգտակար աշխատանքլրիվ աշխատանք×100%\eta = \frac{\text{օգտակար աշխատանք}}{\text{լրիվ աշխատանք}} \times 100\%

    5. Հնարավո՞րէ է, որ ՕԳԳ-ն հավասար կամ մեծ լինի 100%-ից:

    Ոչ, ՕԳԳ-ն երբեք չի կարող լինել 100% կամ ավելին, քանի որ դա ենթադրում է, որ բոլոր կորուստները (օրինակ՝ տաքացում, մեխանիկական կորուստներ և այլն) բացակայում են, ինչը անհնար է իրական աշխարհում։ Միշտ լինելու են կորուստներ, որոնք կհանգեցնեն ՕԳԳ-ի նվազման։

    6. Ձևակերպեք մեխանիկայի «ոսկի կանոնը»:

    Մեխանիկայի «ոսկի կանոնը» նշում է, որ մեխանիկական էներգիայի գումարը փակ համակարգում միշտ պահպանվում է, եթե համակարգում չեն լինում էներգիայի կորուստներ (ինչպես քամին, տաքացում, աղտոտում և այլն): Սա նշանակում է, որ եթե մի մարմնի տրիբոնային էներգիան ավելանում է, ապա միևնույն ժամանակ, մյուս մարմնի էներգիան նվազում է՝ այդ կերպ պահելով ընդհանուր էներգիայի պահպանման կանոնը:

March 12

Ուղղանկյուն եռանկյուն

1)ABC եռանկյունում ∠A = 20°, ∠B = 70°: Որո՞նք են ABC եռանկյան էջերը, ո՞րն է ներքնաձիգը:

ներքնաձիգը AB

էջերը AC BC

2)Ուղղանկյուն եռանկյան սուր անկյուններից մեկը չորս անգամ մեծ է մյուսից: Գտեք այդ անկյունները:

18 և 72

3)Ուղղանկյուն եռանկյան սուր անկյունները հարաբերում են ինչպես 2:7: Գտեք այդ անկյունները:

20 և 70

4)Գտեք ուղղանկյուն եռանկյան ներքնաձիգին տարված միջնագիծը, եթե ներքնաձիգը 16 սմ է:

8

5)Ուղղանկյուն եռանկյան ներքնաձիգին տարված միջնագիծը 6 սմ է, սուր անկյուններից մեկը՝ 30°: Գտեք այդ անկյան դիմացի էջը:

6 սմ

6)ABC ուղղանկյուն եռանկյան մեջ ∠A =30°, BC = 7 դմ: Գտեք AB ներքնաձիգը:

14

7)ABC ուղղանկյուն եռանկյունում <A=30°, AB ներքնաձիգը 17 սմ է: Գտեք BC-ն:

8.5

8)ABC ուղղանկյուն եռանկյան AB ներքնաձիգը 19 սմ է, BC-ն՝ 9,5 սմ: Գտեք <A-ն:

30°

9)ABC ուղղանկյուն եռանկյան AB ներքնաձիգը երկու անգամ մեծ է AC էջից: Գտեք ∠B-ն:

60°

March 12

Գծային հավասարումներ

Մեկ անհայտով գծային հավասարում կոչվում է kx+b=0 հավասարումը, որտեղ k−ն և b−ն ցանկացած թվեր են:

k−ն կոչվում է անհայտի գործակից, իսկ b−ն՝ ազատ անդամ:

Եթե k-ն զրո չէ, ապա գծային հավասարումը լուծելու համար պետք է կատարել երկու քայլ:

Լուծման քայլեր Օրինակ
1. Ազատ անդամը տանել աջ մաս՝ փոխելով նրա նշանը՝kx+b=0, kx=−b 6x−24=0, (6x = 24)
2. Ստացված հավասարման երկու մասերը բաժանել անհայտի գործակցի վրա՝x=−b/k x=24/6, x=4

Գծային հավասարման լուծումը գործակցից և ազատ անդամից կախված

1. Եթե k-ն հավասար չէ 0-ի, ապա հավասարումն ունի մեկ արմատ:

Օրինակ՝ եթե 2x−4=0, ապա x=2:

2. Եթե k=0, իսկ b-ն հավասար չէ 0-ի, ապա հավասարումը արմատ չունի:

Օրինակ՝ 0x=3: Չկա x-ի այնպիսի արժեք, որը 0-ով բազմապատկելիս ստացվի 3:

3. Եթե k=0 և b=0, ապա ցանկացած թիվ հանդիսանում է հավասարման արմատ:

Օրինակ՝ 0x=0: Զրոն ցանկացած թվով բազմապատկելիս ստացվում է 0:

Երկու հավասարում կոչվում է համարժեք, եթե առաջինի ցանկացած արմատ արմատ է նաև երկրորդի համար, և երկրորդի ցանկացած արմատ արմատ է նաև առաջինի համար:

1. Եթե հավասարման ձախ և աջ մասերը բազմապատկենք (կամ բաժանենք) զրոյից տարբեր միևնույն թվով, ապա կստանանք համարժեք հավասարում:

2. Եթե հավասարման որևէ անդամ հավասարման մի մասից տեղափոխենք մյուս մաս, փոխելով նրա նշանը, ապա կստանանք համարժեք հավասարում:

3. Եթե հավասարման ձախ կամ աջ մասում կատարենք նման անդամների միացում, ապա կստանանք համարժեք հավասարում:

Առաջադրանքներ․

1)5; 2; 3; -8; 7 թվերից որո՞նք են հանդիսանում 7x + 56 = -2x — 16 հավասարման արմատներ։

-8

2)Համարժե՞ք են, արդյոք, հավասարումները․

2x + 3 = 0 և 2x = -3

Այո

3x — 7 = 4x — 3 և 0 = (4x — 3) — (3x — 7)

Այո

7x — 5 = 7x + 5 և 0x + 1 = 0

Ոչ

3)Լուծե՛ք հավասարումը․

5 + 4 = 9

-5 + 5 = 5

12x = 0
x=0

-3x = 0
x=0

-x = 0
x=0

-1/2x = 0
x=0

4)Համարժե՞ք են, արդյոք, հավասարումները․

-3x — 7 = 0 և 3x + 7 = 0

Այո

-2x + 3 = 0 և 2x + 3 = 0

Ոչ

3x — 7 + 2x — 3 = x և 4x — 10 = 0

Այո

5)Լուծե՛ք հավասարումը․

x — 8 = 8
x=16

x + 2 = -4
x=-6

7x = 10
x=10/7

5x = 1
x=1/5

1/3x = 2
x=6

3x = 1/7
x=21